Anonim Şirketlerde Avukat Bulundurma Zorunluluğu – Sayı 1

1-) Anonim Şirketlerde Avukat Bulundurma Zorunluluğunun Kanuni Dayanağı Nedir?

1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 35. maddesinde bazı anonim şirketlerde avukat bulundurma zorunluluğu hüküm altına alınmıştır. Bu husus genel olarak bir avukat ya da hukuk bürosu ile sözleşmeli olarak çalışılması şeklinde gerçekleşmektedir. 

Avukatlık Kanunu’nun ilgili maddesinin iptali kapsamında Anayasa Mahkemesi’ne yapılan başvuru neticesinde verilen 30/06/2021 tarihli, E.2010/10, K.2021/110 sayılı karar ile anonim şirketlerde avukat bulundurma zorunluluğuna ilişkin maddelerin hukuka uygunluğuna karar verilmiştir. Kararın gerekçesi özetle; “…esas sermayesi büyük olan anonim şirketlerin ülke ekonomisinde büyük önem arz ettiği ve bu cihetle anonim şirketlerin yapacakları hukuki iş ve işlemlerde uzman destek alması gerekmektedir…” şeklindedir.

2-) Hangi Anonim Şirketler Avukat Bulundurmak Zorundadır?

Anonim şirketlerde avukat bulundurma zorunluluğu: 

· 250.000,00 TL ve üzeri esas sermayeyle kurulan ve tescil edilen,

· 250.000,00 TL’nin altında bir sermayeyle kurulmuş, ancak sonrasında 250.000,00 TL ve üzeri esas sermayeye ulaşmış anonim şirketlerde avukat bulundurma zorunluluğu vardır.

3-) Anonim Şirketlerde Avukat Bulundurma Zorunluluğuna Uyulmamasının Cezası Nedir?

Anonim şirketlerde avukat bulundurma zorunluluğuna uymamanın cezası, Avukatlık Kanunu’nun 35. Maddesinin 3. fıkrasının son cümlesinde; “…Bu fıkra hükmüne aykırı davranan kuruluşlara Cumhuriyet savcısı tarafından sözleşmeli avukat tayin etmedikleri her ay için, sanayi sektöründe çalışan onaltı yaşından büyük işçiler için suç tarihinde yürürlükte bulunan, asgarî ücretin iki aylık brüt tutarı kadar idarî para cezası verilir.” olarak belirtilmiştir.

Bu hükme göre; sözleşmeli avukat bulundurma zorunluluğunu yerine getirmeyen şirketler için idari para cezası öngörülmüştür. İdari para cezası, şirketin merkezinin bulunduğu Cumhuriyet Savcısı tarafından verilmektedir.

4-) İdari Para Cezasının Miktarı Ne Kadardır?

Asgari ücret, güncel ekonomik gelişmeler nedeniyle sık aralıklarla değişmektedir. Ekim 2023 itibarıyla asgari ücret tutarı brüt 13.414,50 TL’dir. Yukarıda yer verilen madde hükmüne göre, her ay için ödenecek ceza miktarı 26.829,00 TL’ye karşılık gelmektedir. Ceza miktarı, söz konusu yükümlülüğünün yerine getirilmediği her ay için ayrı ayrı uygulanmakta olup, bu tutara faiz ve diğer hususlar eklendiğinde ceza miktarı doğal olarak daha da artış gösterecektir. Örneğin bu zorunluluğun 2023 yılı boyunca yerine getirilmemesi halinde 321.948,00 TL idari para cezası ve + faiz uygulanacaktır. Bu ve benzeri idari para cezalarının kesilmesi halinde, tahsil edilmesi bakımından uygulanacak kanun ise 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Hakkında Kanun‘dur.

5-) Anonim Şirketlerin Sözleşmeli Avukat Bulundurup Bulundurmadığı Hangi Kurum Tarafından İncelenir?

Bu işlemler ilgili baro başkanlığı tarafından yürütülür. Şirketin merkezinin bulunduğu ilgili Baro Başkanlığınca, yukarıda bahsi geçen anonim şirketlerin avukat bulundurma zorunluluğunu yerine getirmesi için bir yazı gönderilir. Kendisine ilgili yazı tebliğ edilen anonim şirket, yazıya 10 gün içerisinde cevap vermek zorundadır. Bu cevap yazısında, ilgili dönemde avukat bulundurma zorunluluğunun yerine getirildiğine ilişkin olarak sözleşmeli olarak avukatla çalışılıyorsa, ilgili dönemi kapsayan Avukatlık Sözleşmesi ve ücretlerin ödendiğine ilişkin serbest meslek makbuzlarının gönderilmesi gerekmektedir. Henüz imzalanmış bir avukatlık sözleşmesi yoksa ilgili döneme ait serbest meslek makbuzlarının gönderilmesi yeterli olacaktır.

6-) Anonim Şirketlerde Sözleşmeli Avukat Bulundurmanın Faydaları Nelerdir?

Şirket yöneticilerin hukuk düzenindeki gelişmeleri takip etmesi, işlerinin niteliği gereği çok zordur. Şirketlerin her bir hukuki işlemleri için hukuki hizmet ücreti ödemesinden ziyade sözleşmeli olarak sabit bir ücretle hizmet almaları kendileri için daha az maliyetli olacaktır.

Bir şirketin sözleşmeli avukatla çalışmasının en önemli faydası, önleyici hukuk hizmetinin, telafi edici hukuk hizmetinden daha ucuz olmasıdır. Örneğin; bir sözleşme akdedilirken uzman hukukçulardan destek alınmaması sonucunda ortaya çıkan olası zarar miktarı, destek alınırken ödenecek ücretten daha fazladır. Bu nedenle hali hazırda bir hukuk bürosu ile çalışılıyor olmak daha ekonomiktir. Kısacası, önleyici hukuk hizmeti, telafi edici hukuk hizmetinden daha ucuzdur.

Netice itibarıyla sermayesi 250.000,00 TL ve üzeri olan anonim şirketlerin avukat bulundurma zorunluluğu mevcuttur. Bu yükümlülüğe uymayan şirketler için ise yukarıda bahsi geçtiği üzere ciddi idari para cezaları öngörülmüştür ve bu para cezaları her yıl bir önceki yıla göre katbekat artmaktadır. Nitekim, hızla değişen hukuk kuralları karşısında uzman destek almak akılcı bir seçimdir.

Daha detaylı bilgi ve başvurularınız için hukuk büromuzla iletişime geçmenizi rica ederiz.

Diğer makalelerimize erişim için :  https://www.mvhukuk.com.tr/makaleler/